Na terenie Gminy znanych jest 177 stanowisk archeologicznych. Na podstawie badań można stwierdzić, że:

  • Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą ze środkowej epoki kamienia – mezolitu (stanowiska w Łubnicy i Trzcinicy).
  • Ślady osadnictwa pochodzące z młodszej epoki kamienia – neolitu - występują na ponad 20 stanowiskach.
  • Najstarszą kulturą rolniczą tego obszaru jest kultura pucharów lejkowatych, znana w Trzcinicy i Wielichowie; kolejna kultura rolnicza neolitu, tzw. kultura amfor kulistych, wystąpiła w Prochach; tam też oraz w Wielichowie występują ślady nieco młodszej kultury ceramiki sznurowej.
  • Rozwój osadnictwa następuje w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza, w czasach tzw. kultury łużyckiej; z tego okresu pochodzą cmentarzyska popielicowe z Prochów, Trzcinicy i Wielichowa; osady kultury łużyckiej występują w Dębsku, Gradowicach i Wielichowie, a na obszarze całej Gminy znajdują się punkty i ślady osadnicze tej kultury.
  • Kultura pomorska, reprezentowana jest przez cmentarzysko w Dębsku; ślady osadnictwa z czasów rzymskich (pierwsze wieki naszej ery – kultura przeworska) znajdują się w Prochach, Trzcinicy, Gradowicah i Welichowie, gdzie odkryto domniemane cmentarzysko tej kultury.
  • Najliczniej reprezentowane jest osadnictwo z okresu średniowiecza; w tym czasie kształtuje się obecny układ miejscowości, stąd koncentracja osadnictwa średniowiecznego w rejonie większości miejscowości; z tego okresu pochodzi domniemane cmentarzysko w Trzcinicy oraz grodziska w Prochach, Reńsku i Trzcinicy
Image
Image
Image
Image
Image
Image